Τούνελ τριετίας

Μια δύσκολη τριετία λιτότητας, με περικοπές στους μισθούς, νέους φόρους, αλλά και κυνήγι της φοροδιαφυγής προανήγγειλε η κυβέρνηση με το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης, στοχεύοντας στη μείωση του ελλείμματος κατά 24 δισ. ευρώ, ώστε να περιοριστεί στο 2,8% του ΑΕΠ το 2012. Για το 2010 προβλέπονται πρόσθετοι φόροι 5,835 δισ. ευρώ και περικοπές δαπανών 4,510 δισ. ευρώ, έτσι ώστε το έλλειμμα να μειωθεί κατά 10,345 δισ. ευρώ και να υποχωρήσει στο 8,7% του ΑΕΠ. Πρόκειται για φιλόδοξο στόχο, δεδομένου ότι τη χρονιά αυτή θα έχουμε ύφεση, το ΑΕΠ θα υποχωρήσει κατά 0,3%, η ανεργία θα αυξηθεί στο 9,9% και συνεπώς λογικά τα έσοδα (π.χ. από ΦΠΑ) θα πληγούν και οι ανάγκες για δαπάνες (π.χ. για επιδόματα ανεργίας) θα αυξηθούν. Όμως η κυβέρνηση βασίζεται αφενός στην αποκατάσταση της λειτουργίας του κράτους και των εισπρακτικών μηχανισμών του, οι οποίοι πέρυσι είχαν ουσιαστικά διαλυθεί, και αφετέρου στα νέα- σκληρά- μέτρα που υιοθετεί. Τα κυριότερα από αυτά, για το 2010 (για τα επόμενα έτη δεν αναφέρεται κάτι συγκεκριμένο) είναι τα εξής: ● Κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης εισοδημάτων και σειράς φοροαπαλλαγών. Νέα πιο προοδευτική κλίμακα εισοδήματος. ● Επαναφορά Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (αντί του ΕΤΑΚ) και φόρων κληρονομιάς και γονικής παροχής. ● Αύξηση φόρων στα τσιγάρα και τα ποτά. ● Αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής με μέτρα όπως η δημοσιοποίηση ονομάτων φοροφυγάδων σε λίστες, η καταγγελία φοροφυγάδων από πολίτες, οι διασταυρώσεις στοιχείων από ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, οι κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων για τις ανείσπρακτες οφειλές κ.ά. ● Μείωση κατά 10% των κονδυλίων για επιδόματα δημοσίων υπαλλήλων. ● Πάγωμα αμοιβών άνω των 2.000 ευρώ ● Αναστολή προσλήψεων και μείωση συμβασιούχων. Από την άλλη πλευρά πάντως, η κυβέρνηση δεν έχει προχωρήσει στα πιο επώδυνα μέτρα που θα επιθυμούσαν οι αγορές, όπως μια γενική μείωση μισθών, τύπου Ιρλανδίας. Εξάλλου, τα φορολογικά μέτρα δεν προβλέπεται να επηρεάσουν αρνητικά τα χαμηλά εισοδήματα. Το βασικό σενάριο του προγράμματος προβλέπει ανάκαμψη της οικονομίας από το 2011, με ρυθμό ανάπτυξης 1,5% και 1,9% το 2012, αλλά και επίμονη άνοδο της ανεργίας, που θα παραμείνει στο 10,5% το 2011 και το 2012, όπως και του δημόσιου χρέους, που θα σκαρφαλώσει φέτος στο 120,4% του ΑΕΠ και το 2011 στο 120,6% του ΑΕΠ και θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται μόνο το 2012. Δικλίδες ασφαλείας Το Πρόγραμμα είναι προσανατολισμένο στο να πείσει τις αγορές και τις Βρυξέλλες ότι η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να προχωρήσει σε δημοσιονομική εξυγίανση, γι΄ αυτό και δίνει έμφαση στη συγκεκριμενοποίηση των μέτρων, αναφέρει λεπτομερώς τις νέες διαδικασίες παρακολούθησης της εκτέλεσής του (με τον μηνιαίο έλεγχο των δημοσιονομικών λογαριασμών από ανεξάρτητη υπηρεσία, διμερείς ομάδες εργασίας σε κάθε υπουργείο κ.ά.) και προβλέπει δικλίδες ασφαλείας, σε περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά. Περιλαμβάνει, συγκεκριμένα, ένα βασικό και ένα δυσμενές σενάριο, το οποίο προβλέπει χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης κατά 0,5%. «Το σενάριο είναι σκληρό, δηλαδή θα επιτευχθεί με κάθε τρόπο» δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών Γ. Παπακωνσταντίνου, διευκρινίζοντας ότι αν ισχύσει το δυσμενές σενάριο, θα ληφθούν πρόσθετα μέτρα για να αποκλειστεί κάθε πιθανότητα απόκλισης από τον στόχο. Για το 2010 έχει προβλεφθεί ειδικό «μαξιλάρι», καθώς έχει δοθεί εντολή να μην εξαντληθεί το σύνολο των πιστώσεων του προϋπολογισμού, αλλά μόνο το 90% ώς το τέλος του έτους, με εξαίρεση τις πιστώσεις για μισθούς και συντάξεις. Έτσι, αν κάτι πάει στραβά, θα χρησιμοποιηθεί το 10% των πιστώσεων για να διορθωθεί.